bir halkı savunmak ne demek?

Bir Halkı Savunmak, PKK lideri Abdullah Öcalan tarafından yazılan ve ilk kez 2004 yılında basılan kitap. Aynı zamanda Öcalan'ın yakalanmasından sonra mahkemeye verdiği savunma metni olarak da bilinmektedir.¹

Türkiye'de kitaba bir dönem toplatma kararı verilmiş, ardından yasak kararı kaldırılmıştır.² Bununla birlikte halen zaman zaman düzenlenen polis operasyonlar kapsamında suç unsuru teşkil edebildiği ve toplatıldığı belirtilmiştir.³⁴

Kitap, "Devlet, İktidar ve Şiddet Ötesinde" adıyla Almanca dilinde de basılmıştır.⁵⁶

Hakkında

Abdullah Öcalan İmralı Adası'ndaki cezaevinde kaleme aldığı bu eserinde, 1999 tarihinde yakalanmasının ardından cezaevindeki ağır tecrit koşullarında bir mahkûmiyet yaşadığını, bununla birlikte hukuksal savunmaya devam etmesi nedeniyle çeşitli başvuruları olduğundan bahsetmektedir. Öcalan, bu süreç içerisinde gerek Türkiye mahkemeleri gerekse Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin bu hukuksal başvuruların "bireysel başvuruya" indirgendiğini, fakat sorunun toplumsal ve siyasal etkenlere dayandığını ifade eder.

Ardından toplumsallaşma üzerine görüşlerini açıklayan Öcalan, toplumsallığın insan türünün varlık koşulu olduğunu ve kendinden önceki insana en yakın familya olan primat türünden kopup insanlaşmasını sosyal bilimin en yakın gerçeği olduğunu ifade eder.⁷ Bununla birlikte "Yalnız birey yoktur. Toplumu yıkılmış birey olabilir, ama en azından bu birey bile yıkılmış toplumunun anılarıyla birlikte ayaktadır." sözleriyle insan türünün güç kazanmasını toplumsal düzeyiyle kurduğu ilişkiye bağlı olduğunu iddia eder.⁸

Eserde bu bahsi geçen konuların çözümü için Murray Bookchin'in eserlerine referans alan Öcalan, özyönetim, özerklik, demokratik modernite gibi kavramların mezopotamya coğrafyası için bir çözüm yolu olacağından bahseder.⁹

Bunlarla birlikte bu eserinde Öcalan laiklik konusunu da ele almıştır. Öcalan'a göre, "laik devlet ideası köklü bir devrimden geçmedikçe ütopik bir ideadır" ve kapitalist modernite adını verdiği sistem, ideolojik hegemonyasını korumak için laikliği kullanmaktadır.¹⁰ Öcalan, laik Türkiye sisteminin Kürt siyasi hareketine karşı dini kullanarak ve belli zaman dilimlerinde çeşitli tarikatlarla işbirliği yaparak kapitalist modernitenin Türkiye örneğindeki "ikiyüzlülüğünü" gösterdiğini iddia etmektedir. Öcalan bu durumu şöyle açıklamaktadır;¹¹

Yine Öcalan'ın bu eserde anlattığına göre; Türkiye'nin kurulmasından bu yana, Osmanlı İmparatorluğu'nun parçalanmasının yarattığı endişe ile Kürt etnisitesine ve Kürt kültürüne karşı bir asimilasyon politikası uygulanmıştır. Öcalan, Lenin ve Sartre'nin görüşlerine atıfta bulunarak ve onlarla paralel düşündüğünü ifade ederek, terör ve terörizm kavramlarını, devrim formülasyonu içinde baskıdan kurtulma ve özgürleşme adına askeri gereklilikler dahilinde doğan ve meşruiyeti sorgulanamayacak zorunlu bir eylem yöntemi olarak görmektedir.¹²

Etkileri

KCK, Abdullah Öcalan'ın ilk kez bu eserde ortaya attığı demokratik konfederalizm ilkesi çerçevesinde PKK'nın yeniden örgütlenme biçimine girmesiyle kurulmuştur.¹³¹⁴